Doksanlı yıllar Türkiye'nin çevresinde büyük değişikliklerin meydana geldiği bir dönem oldu. Uluslararası sistemin yapısında ortaya çıkan değişiklikler hem yeni devletlerin hem de yeni rejimlerin ortaya çıkmasına; bazılarının yeni uluslararası ortamda dış politika ve güvenlik politikalarını yeniden biçimlendirmelerine yol açtı. Doğu bloku dağılırken, Türkiye eski komşusunu (SSCB) kaybetti; yeni komşularla sınırdaş oldu. Bazı eski komşularında kurulan yeni rejimler altında, ilişkilerini yeniden tanımlamak zorunda kaldı. Genel olarak bakıldığında, Türkiye'nin ortasında bulunduğu her üç bölge de (Balkanlar, Ortadoğu ve Kafkasya-Orta Asya) çatışma ve istikrarsızlıkların yoğun olarak yaşandığı yerler oldu.

Bu çalışma Türkiye'nin çevresinde yer alan ülkelerin bu dönemde yaşadıkları geçiş sürecini, bunun iç yapılarında yarattığı değişimi ve dış politikalarına etkilerini inceleyerek, doğrudan Türkiye'ye değinmeden, ama sonuçta her biri Türkiye'yi etkileyen ve etkileme potansiyeli taşıyan gelişmeleri ele almaktadır. Böylece, bir yandan Türkiye'de daha az değinilen / incelenen Türkiye'yi çevreleyen ülkelerin iç yapıları ve dış politikaları ele alınırken, öte yandan da Doksanlar gibi son derece dinamik ve hareketli geçen bir dönemde, Türk dış politikasının bölgesel bağlamı ortaya konulmaya çalışılmaktadır.