Yusuf Ziya Ortaç

Yazar Hakkında

(1895 - 11 Mart 1967): Şair, yazar. İstanbul'da doğdu. Alyans İzrailit Mektebi ile Vefâ İdâdîsini bitirip Dârülfünunun Edebiyat Bölümünde yeterlik imtihanı verdi (1915). İzmit Sultanîsiyle İstanbul'da Galatasaray Sultanîsinde ve değişik yabancı okullarda edebiyat öğretmenliği yaptı. Mütareke yıllarında Şair adıyla bir edebiyat dergisi çıkardı (15 sayı, 12 Aralık 1918-20 Mart 1919). Sonra bacanağı Orhan Seyfi (Orhon) ile Akbaba dergisini yayınlamaya başladı (1922. Uzun ömürlü bir dergidir. Yayını 1967'ye kadar sürmüştür). Bir ara İstanbul Beyediyesi Sular İdaresinde çalıştı. Cumhuriyet Halk Partisinden Ordu milletvekili seçildi (1946-1950). İstanbul'da öldü.

İlk şiiri Kehkeşan dergisinde çıktı (1914). Türk Yurdu, Servet-i Fünûn, İnci (1919), Büyük Mecmua'da (1919) ve Orhan Seyfi Orhon'un çıkardığı dergilerde şiirlerini yayınladı. Mizahî şiir ve yazılarını Diken dergisinde Çimdik imzasıyla yayınlıyordu (1918-1920). Sonra kendisinin çıkardığı Akbaba'da yazdı.

Önceleri şiirlerini aruzla yazıyordu. Millî Edebiyat hareketine katılarak sade Türkçe ve hece ile yazmaya başladı. 'Hecenin Beş Şairinden biridir. Hece vezniyle yazılmış manzum piyesleri de vardır. Mizahî şiirlerini Akbaba ve Her Ay dergilerinde yayınladı. Yazılarında Arif Ünlü, İnci, Kamber, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa, Yakuboğlu Işık imzalarını da kullanmıştır.

Şiirleri: Akından Akına (1916), Âşıklar Yolu (1919), Cenk Ufukları (1917), Yanardağ (1928), Bir Servi Gölgesi (1938), Kuş Cıvıltıları (Çocuk şiirleri, 1938), Bir Rüzgâr Esti (Binnaz oyunuyla, 1962). Romanları: Göç (1943), Üç Katlı Ev (1953), İsmet İnönü: Bir Hayatın Romanı (Biyografik romanı, 1946). Oyunları: Binnaz (1919, 1962), Nâme (1919), Kördüğüm (1920), Nikâhta Keramet (1923). Aşk Mektebi (1937). Fıkraları: Beşik (1943), Ocak (1943), Sarı Çizmeli Mehmet Ağa (1956), Gün Doğmadan (1960). Gezi notları: Göz Ucuyla Avrupa (1958). Hatıraları: Portreler (1960), Bizim Yokuş (1966). Antolojileri-incelemeleri: Halk Edebiyatı Antolojisi (1933), Edebiyat Bakaloryası (1933), Seyranî (1933), Nedim Divanı (1933), Ahmet Haşim: Hayatı ve Eserleri (1937), Faruk Nafiz: Hayatı ve Eserleri (1937). Diğer eserleri: Ah İzmir Faruk Nafiz ile), Dağların Havası (1923), Düğünden Sonra (1919), Latife (1919), Şairin Duası (1919), Şen Kitap (1919), Kürkçü Dükkânı (1931), Şeker Osman (1932), Bekâr Odası.

Mehmet Önal'ın çalışması: Yusuf Ziya Ortaç-Hayatı ve Eserleri (1986).