Mehmet Rifat

Mehmet Rifat

(1851 - 1907): Yazar. Manastır'da doğdu. Harbiye Mektebini bitirdi (1872). 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşına katıldı ve esir düştü. Eylül 1878'de İstanbul'a döndü. Abdülaziz'in tahttan indirilmesinde rolü olduğu iddiasıyla II. Abdülhamid tarafından kaymakam rütbesiyle Şam'a gönderildi. Son görev yeri Halep'te öldü.

Harbiyede hocayken Çanta adıyla millî duyguları işleyen ve askerî bilgiler veren bir dergi çıkardı (1873-1874). Eserlerinin bir kısmını da arkadaşı Hasan Bedreddin Paşa (1850-1891) ile birlikte yazdı. Oyunlarının çoğu Gedikpaşa Tiyatrosunda oynandı.

Oyunları: Osman Gazi (1873), Görenek (1873), Ya Gazi Ya Şehid (874), Hükm-i Dil (Ahmed Midhat Efendinin Gönül adlı hikâyisini oyunlaştırdı, 1874), Pakdâmen (1874), Hüsrev ü Şirin (taşbaskı). Hasan Bedreddin Paşa ile birlikte yazdıkları vee çevirdikleri piyesleri Temaşa Külliyatı adlı bir seride 2 cilt hâlinde yayınladılar: 1. cilt: Huda ve Aşk (Shiller'den, 1876), Delîle yahud Kanlı İntikam (1876), Kleopatra (Emil Girardin'den, 1876), Ebu'l-ala yahud Mürüvvet (1876), Ankoni yahud İkmâl-i Namus (Alexandre Dumas Père'den, 1876), Ebü'l-Fedâ (1876), Nedâmet (1876), Lâleruh (M. Cerré-H. Lucas'tan, 1876). 2. cilt: Kölemenler (1877), Otello (Shakespeare'den, 1877), Fakîre yahud Mükâfât-ı İffet (1877), Karı İntikamı (Sadaine'den, Emin Eşref'le, 1877), Vicdan (Alexandre Dumas Père'den, 1880), Ahmed Yetim yahud Netice-i Sadakat (1880), Diğer eserleri: Hikâyât-ı Müntahabe (Seçilmiş hikâyeler, 1873), Usûl-i Bedâyi (1885), Külliyât-ı Kavad-i Osmaniye (1886), Manzum İlmihâl (1888), Mükemmel Osmanlı Sarfı (1890), Mufassal Nahv-i Osmanî (1891), Kavâid-i İlm-i İnşa (1891), Mecâmiü'l-Edeb (Şiir ve nesir kaidelerinden bahseder, 3 cilt, 1891), Hace-i Lisan-ı Osmanî (2 cilt, 1893), Tuhfetü'l-İslâm (Manzum peygamberler tarihi, 1891), Cevahir-i Çeharyar ve Emsal-i Kibar (Kızı yayınladı, 1911).

Manastırlı Mehmed Rifat'ın dinî meseleler ve askerlikle ilgili kitapları da vardır.